Obowiązki zamawiających w związku z unijnymi regulacjami dotyczącymi emisji CO2 i bezpieczeństwa dostaw

Nowe obowiązki dla zamawiających w transporcie publicznym zeroemisyjny

Od 1 lipca 2024 r. obowiązują przepisy wynikające z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1610. Wprowadzają one istotne zmiany dla zamawiających klasycznych i sektorowych, szczególnie w zakresie zamówień publicznych na autobusy miejskie oraz usługi oparte na ich użytkowaniu. Przepisy te mają wspierać cele Europejskiego Zielonego Ładu i przyspieszyć transformację sektora transportowego w kierunku neutralności klimatycznej.

Bezemisyjne autobusy miejskie – nowe standardy zamówień

Zgodnie z art. 3e rozporządzenia 2024/1610, instytucje zamawiające są zobowiązane do uwzględniania w swoich postępowaniach nowych wymogów przy zakupie, leasingu, najmie lub dzierżawie bezemisyjnych autobusów miejskich. Głównym celem jest promowanie zrównoważonego transportu w miastach, co ma przyczynić się do zmniejszenia emisji CO2, poprawy jakości powietrza oraz wzrostu bezpieczeństwa energetycznego w Unii Europejskiej.

Przy ocenie ofert zamawiający muszą stosować przynajmniej dwa z pięciu kryteriów określonych w rozporządzeniu, z czego co najmniej jedno powinno dotyczyć bezpieczeństwa dostaw. Wśród tych kryteriów wyróżniono m.in.:

  • Dostępność części zamiennych – zamawiający mogą wymagać, aby oferenci zagwarantowali nieprzerwaną dostępność kluczowych części w okresie eksploatacji pojazdów.
  • Stabilność łańcucha dostaw – oferenci muszą dostarczyć dokumentację potwierdzającą zdolność do realizacji zamówienia mimo ewentualnych zakłóceń w dostawach.
  • Zrównoważenie środowiskowe – wykraczające poza minimalne wymogi unijne, np. w zakresie recyklingu, efektywności energetycznej czy ograniczenia wpływu na środowisko w całym cyklu życia autobusu.

Waga kryteriów – bezpieczeństwo dostaw jako priorytet

Rozporządzenie wprowadza konkretne wytyczne dotyczące wagi kryteriów oceny ofert. Jeżeli wkład oferty w zapewnienie bezpieczeństwa dostaw jest jednym z kryteriów, jego udział w ocenie końcowej musi wynosić od 15% do 40%. Taki wymóg ma na celu minimalizację ryzyka zakłóceń w realizacji zamówień i zapewnienie, że pojazdy będą mogły być użytkowane w sposób nieprzerwany.

Długoterminowe cele klimatyczne

Nowe przepisy wpisują się w szerszy kontekst unijnych działań na rzecz ochrony klimatu i realizacji celu neutralności klimatycznej do 2050 r. Wprowadzenie minimalnych udziałów bezemisyjnych autobusów miejskich, a także zwiększone wymagania sprawozdawcze, mają wspierać osiągnięcie zaostrzonej redukcji emisji CO2. Zgodnie z prognozami, nowe standardy powinny także przyspieszyć rozwój technologii bezemisyjnych i zwiększyć konkurencyjność unijnego sektora transportu.

Wyzwania dla zamawiających

Wdrożenie nowych regulacji może stanowić wyzwanie dla zamawiających, szczególnie w kontekście dostosowania specyfikacji przetargowych do nowych wymogów. Istotne będzie odpowiednie zaplanowanie postępowań oraz ścisłe monitorowanie rynku, aby wybrać oferty spełniające zarówno wymagania środowiskowe, jak i kryteria związane z bezpieczeństwem dostaw.

Podsumowanie

Przepisy wynikające z rozporządzenia 2024/1610 stawiają zamawiających przed nowymi obowiązkami i szansami. Wprowadzanie standardów związanych z bezemisyjnymi autobusami miejskimi oraz łańcuchami dostaw może znacząco przyczynić się do transformacji sektora transportowego w Unii Europejskiej. Kluczowym wyzwaniem będzie równoważenie interesów środowiskowych z ekonomicznymi i zapewnienie efektywności nowych rozwiązań.

Dla zamawiających oznacza to konieczność nie tylko dostosowania procedur, ale także poszerzania wiedzy na temat nowych technologii oraz współpracy z wykonawcami w celu realizacji ambitnych celów klimatycznych.

Planujesz zawierać umowy na dostawy, usługi lub roboty budowlane finansowane z funduszy unijnych? 
Aby zrobić to sprawnie i prawidłowo nasi eksperci z LPW Kancelaria polecają się do kontaktu: 
Napisz do nas: [email protected]

Red. Beata Lazarowicz, Dyrektor ds. Prawnych LPW Kancelaria